
Οι πολύτιμοι λίθοι σύμφωνα με το διαχωρισμό που έχει γίνει από τους αρχαίους Έλληνες είναι οι εξής τέσσερις. Τα διαμάντια, τα ζαφείρια, τα σμαράγδια και τα ρουμπίνια. Την ταξινόμηση αυτή την έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιώντας ως κριτήριο κυρίως την αξία τους από άποψη θρησκευτική(θεωρούσαν δηλαδή ότι ήταν δώρα των θεών στη γη) αλλά και με βάση τη σπανιότητα του κάθε λίθου.
Βέβαια ο αρχικός αυτός διαχωρισμός σήμερα αμφισβητείται καθ’ όσον υπάρχουν νέοι λίθοι που έχουν ανακαλυφθεί και θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «πολύτιμοι λίθοι». Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα μαργαριτάρια . Επίσης σύγχυση υπάρχει και στην κατηγοριοποίηση των ημιπολύτιμων λίθων, οι οποίοι είναι και αυτοί ορυκτά και έχουν παρόμοια δομή με τους πολύτιμους λίθους.
Τόσο οι πολύτιμοι όσο και οι ημιπολύτιμοι λίθοι χρησιμοποιούνται τόσο για την κατασκευή κοσμημάτων, όσο και ως διακοσμητικά υλικά σε διάφορα αντικείμενα. Τέλος τα κριτήρια που θέτουν οι επιστήμονες για να καθοριστεί ένα ορυκτό ως πολύτιμος λίθος είναι η καθαρότητα, η λάμψη, τα καράτια αλλά και η κοπή.